نوردرمانی (فتوتراپی) (0)

نوردرمانی یا فتوتراپی پوست | انواع، مزایا و روش درمان

روش نوردرمانی یا فتوتراپی پوست چیست؟

روشی که برای درمان بعضی از مشکلات پوستی به کار می رود، فتوتراپی و یا نوردرمانی نام دارد. در این روش تحت نظر پزشک و به صورت مرتب، نورهای ماورای بنفش به پوست فرد تابیده می شود.
این روش برای درمان مواردی از قبیل پیگمانتاسیون، پسوریازیس، اگزمای پوستی، خارش های ایجاد شده از نارسایی کلیوی، رزاسه، خارش های ایجاد شده از تماس با آب و نیز خارش ایجاد شده از کلستاز کبدی مورد استفاده قرار می گیرد.
نورهای ماورای بنفش دارای طول موج بین 290 تا 400 نانومتر زمانی که به پوست تابانده می شوند، تاثیرات گوناگونی را بر روی پوست ایجاد می کند که به وسیله دو عملکرد این روش، مشکلات پوستی درمان می شوند. در عملکرد نخست، ملانوسیت و سلول های رنگدانه ساز پوستی تحریک و تکثیر می شوند و در دیگر عملکرد، سیستم ایمنی پوستی تنظیم و مهار می شود.
اشعه ای که در این سیستم استفاده می شود، UVB نام دارد که در نور خورشید نیز به صورت طبیعی وجود دارد. زمانی که این نور تابیده می شود، رشد سلول های اثر گذار در بیماری با کندی روبرو شده و نیز تعداد سلول های ملتهب موجود در پوست نیز کاهش می یابد. بعد از این که پزشک این روش را برای فرد در نظر گرفت، در طول جلسات درمانی تعیین شده با مدت مشخص، این نور به پوست فرد تابانده می شود.
این روش را می توان به صورت ترکیبی با سایر شیوه های سیستمیک و یا موضعی انجام داد. هنگام استفاده ترکیبی از این روش، نتایج حاصل به میزان زیادی بهبود می یابند و برای پزشک این امکان را ایجاد می کند تا از دوز کمتری برای داروهای سیستمیک استفاده نماید.
فتوتراپی سبب تحریک سلول های پوست می شود و می تواند بازسازی دوباره پوست را انجام دهد. نوردرمانی قادر به درمان آکنه، لکه های پوستی و ایجاد جوانسازی پوست می باشد. به وسیله چشم، ماسک های نور زا هدف قرار داده می شوند و با گذشت زمان، منجر به برطرف کردن بیماری ها و اختلالات می شود. سرانجام پوست جوان تر و شاداب تر خواهد شد.

آشنایی با مزایای ماسک با طیف نور قرمز برای پوست صورت

جهت تحریک پوست برای تولید کلاژن، از این نور استفاده شده و بافت های آسیب دیده را در نخستین جلسه درمان، ترمیم می کند. به کمک ماسک نوری، تولید کلاژن جهت جوانسازی پوست، از بین بردن چروک ریز و جمع نمودن منافذ باز پوست انجام می شود.

آشنایی با مزایای طیف نور آبی برای پوست صورت

موادی به نام پورفرین در باکتری هایی که در آکنه هستند، وجود دارد. نور آبی رنگ ماسک سبب نابود کردن پورفرین ها شده و پس از گذشت یک روز، آکنه را از بین می برد و از گسترش آن جلوگیری می کند. همچنین این نور باعث آرامش افراد حساس هم می شود.

آشنایی با مزایای طیف نور سبز برای پوست صورت

وظیفه این طیف نوری، متعادل کردن رنگدانه های پوستی بوده که در اثر آن، چروک ها کاهش یافته، روند بازسازی زخم ها بهبود یافته و از پیری پوست پیشگیری می شود.

آشنایی با انواع دستگاه های نوردرمانی

3 نوع دستگاه در این روش مورد استفاده قرار می گیرد :

1.  PUVA : در آن از ترکیبات متوکسالن موضعی و یا خوراکی استفاده شده و نیز در ادامه از تابش نور UVA هم استفاده خواهد شد.
2.  BB UVB : که طیف وسیعی دارد.
3.  NBUVB : به عنوان جدیدترین شکل فتوتراپی به حساب می آید و دارای طیف محدودی می باشد. نور UVB دارای طول موج 310 نانومتر در این شیوه به کار می رود.

نوردرمانی به روش NBUVB

جدیدترین شکل نوردرمانی به حساب می آید که به صورت بسیار راحت تر از دیگر شیوه ها انجام می شود. لامپ هایی که در این دستگاه استفاده می شوند، دارای طول موجی بین 280 تا 330 نانومتر می باشند. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، نورهایی که دارای طول موج کمتر از 300 نانومتر می باشند، سبب سوختگی و یا التهاب در پوست می شوند و احتمال مبتلا شدن فرد به سرطان پوست را بیشتر می کند. دستگاه های Narrow Band UVB که نسل جدیدی از این دستگاه ها می باشند، طول موج های زائد فرابنفش را حذف می کنند فقط سبب ساطع شدن طول موج های بین 311 تا 312 نانومتر می شوند.
با حذف این طول موج های زائد، فرد امکان قرار گیری برای مدت زمان بیشتر و با شدت بالاتر در معرض تابش را پیدا می کند و نتایج خوشایند تری را از این درمان به دست می آورد که باعث کاهش دوره درمان می شود.
با توجه به تحقیقاتی که صورت گرفته است، به کمک نوردرمانی با این شیوه، 38 تا 40 درصد افراد دارای پسوریازیس، برای یک سال نیازی به انجام دوباره این درمان نخواهند داشت.

نور UVB مورد استفاده در این روش، سبب افزایش تاثیرات ناشی از این درمان شده و تعداد جلسات درمانی لازم برای رفع مواردی مانند سوختگی، قرمزی، تاول های دردناک و نیز کارسینوژنیسیتی و خارش شدید را کاهش می دهد. همچنین مطالعات نشان می دهد اثر این شیوه برابر با شیوه درمانی PUV بوده و برخلاف آنهیچ نیازی به مصرف متوکسالن نمی باشد و به همین خاطر عوارض حاصل از این شیوه و مراقبت های لازم آن را نیز به همراه ندارد. روش NBUVB برای درمان پسوریازیس مناسب ترین گزینه به شمار می رود. علاوه بر این از فتوتراپی برای برطرف کردن مواردی از قبیل آلوپسی گسترده، اگزمای آتوپیک و واکنش پیوند GVH استفاده می شود.
در درمان خارش مزمن ای روش موثر تر از PUVA می باشد. این روش معمولا در اغلب بیماری هایی که به وسیله PUVA درمان می شوند، کارساز است. برای درمان ویتیلیگو، جلسات فتوتراپی به صورت 2 جلسه در هفته و برای دیگر بیماری ها در حدود 2 تا 4 جلسه نیاز می باشد. در آغاز درمان از دوزهای کم در حدود نصف دوز اریتم زا استفاده می شود و رفته رفته تا زمانی که در پوست فرد، اریتم ظاهر شود، بیشتر خواهد شد. آغاز نتایج درمانی در برای هر فرد متفاوت می باشد. تقریبا پس از گذشت 2 ماه از درمان این نتایج نمایان می شوند. برای بیماری هایی نظیر پسوریازیس، پس از این که بهبودی حاصل شد، می توان روش های درمانی جهت پیشگیری را برای 1 جلسه در هفته و یا 1 جلسه در ماه انجام داد.
در حین دوره درمان با این روش، فرد نباید داروهایی که باعث حساسیت پوست نسبت به نور می شوند را مصرف نماید و بعد از گذراندن هر مرحله درمانی، از ضد آفتاب در طول روز استفاده نماید.
این روش در بیماری هایی مانند لوپوس، کهیر آفتابی و حساسیت به نور که به وسیله نور فرابنفش تشدید پیدا می کنند، ممنوع می باشد. علاوه بر این در حین درمان، باید ناحیه تناسلی مردان را پوشاند و اگر بیماری مربوط به این ناحیه می باشد، سایر روش های درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
فتوتراپی باعث افزایش اثر مثبت بعضی از داروها مثل آنترالن موضعی، نئوتیگاسون، تاکرولیموس موضعی و نیز ایزوترتینوئین شده و در مواقعی که نسبت به درمان مقاومت وجود دارد، با نظر پزشک از نوردمانی به کمک این داروها استفاده می شود. بهتر است این روش به صورت همزمان با داروهایی که سبب تضعیف سیستم ایمنی می شوند، انجام نشود.
به طور کلی روش فتوتراپی به ویژه به شیوه NBUVB روشی کم خطر و دارای عارضه کمی بوده و در اکثر موارد افرادی را که با یک درمان بهبود نیافته اند و یا سرعت بهبودی بسیار کند بوده است، درمان می کند. برای بیماری هایی نظیر پسوریازیس، لنفوم پوستی و ویتیلیگو به کمک نوردمانی بهبودی بسیار مناسبی حاصل می شود و در بیماری هایی مثل اگزمای شدید نیز در صورتی که سایر روش ها مناسب نبوده اند، از نوردرمانی استفاده می شود.